13مارس 2023- بر اساس مطالعه ی جدیدی که در مجله تحقیقات دندانپزشکی، با تمرکز بر پیری و سلامت دهان منتشر شده است، ابتلا به دیابت و از دست دادن دندان ها، به عملکرد شناختی بدتر و کاهش سریعتر توانایی شناختی در افراد مسن منجر می شود.

نویسنده اصلی این مطالعه، دکتر Bei Wu، معاون تحقیقات در کالج پرستاری دانشگاه نیویورک، و مدیر انکوباتور پیری دانشگاه نیویورک، گفت: یافته‌های ما بر اهمیت مراقبت از دندان و مدیریت دیابت برای افراد مسن در کاهش هزینه‌های ویرانگر فردی و اجتماعی بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل تاکید می ‌کند.

دیابت یک عامل خطر شناخته شده برای زوال شناختی و زوال عقل است. برخی از علائم دیابت - قند خون بالا، مقاومت به انسولین، التهاب و بیماری‌های قلبی مرتبط - به تغییراتی در مغز منجر می گردد.

همچنین تعداد فزاینده ای از تحقیقات ارتباط مشابهی را بین سلامت ضعیف دهان، به ویژه بیماری لثه و از دست دادن دندان، و اختلالات شناختی و زوال عقل گزارش داده اند.

مانند دیابت، التهاب نقش کلیدی در بیماری لثه دارد و این فرآیندهای التهابی ممکن است به زوال شناختی کمک کنند. علاوه بر این، لثه‌های دردناک و از دست دادن دندان‌ها می‌تواند جویدن را دشوار کند و منجر به تغییراتی در رژیم غذایی شود که می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی گردد. کمبود تغذیه ای که می تواند با اختلال در تحمل گلوکز و حساسیت به انسولین در دیابت بدتر شود، یکی دیگر از عوامل خطرزا برای اختلالات شناختی و زوال عقل است.

دکتر Wu، گفت: سلامت ضعیف دهان، دیابت و زوال شناختی همگی به هم مرتبط هستند و ما در حال درک چگونگی تأثیرگذاری و تشدید آنها بر یکدیگر هستیم.

در حالی که هم دیابت و هم از دست دادن دندان از عوامل خطر زوال عقل هستند، تحقیقات کمی بر تأثیرات هر دو بیماری در دوره زوال شناختی تمرکز کرده اند. برای رفع این شکاف، دکتر Wuو همکارانش داده های 12 ساله ی مطالعه ی طولی سلامت و بازنشستگی دانشگاه میشیگان (2006-2018) را تجزیه و تحلیل کردند تا تغییرات شناختی را در طول زمان بررسی کنند.

محققان 9948 سالمند را بر اساس سن (65 تا 74، 75 تا 84 و 85 سال و بالاتر) گروه بندی کرده و وارد این متاآنالیز نمودند. مطالعه ی سلامت و بازنشستگی دانشگاه میشیگان شامل معیارهای حافظه و عملکرد شناختی بود که هر دو سال یکبار با سؤالاتی در مورد از دست دادن دندان، دیابت و سایر عوامل سلامتی و جمعیت شناختی، افراد را ارزیابی می کرد. در این تجزیه و تحلیل، محققان به ویژه بر افراد مسن که تمام دندان های خود را از دست داده بودند، تمرکز داشتند.

آنها دریافتند که افراد مسن 65 تا 84 ساله ی مبتلا به دیابت که به طور کامل دندان های خود را از دست داده بودند، عملکرد شناختی بدتری نسبت به همتایان خود که به هیچ یک از این دو بیماری مبتلا نبودند، داشتند. با گذشت زمان، افراد مسن 65 تا 74 ساله ی مبتلا به دیابت به تنهایی زوال شناختی را تجربه کردند، و افراد 65 تا 84 ساله بدون دندان نیز زوال شناختی تسریع شده ای را تجربه کردند، اما افراد مسن 65 تا 74 ساله که هم به دیابت مبتلا بودند و هم دندانهای خود را به طور کامل از دست دادند، سریع‌ ترین نرخ زوال شناختی را داشتند.

رابطه ی بین دیابت، از دست دادن دندان، و زوال شناختی برای بزرگسالان 85 سال و بالاتر قطعیت نداشت، که ممکن است با داشتن اختلال شناختی کلی بیشتر در این گروه، و این که ممکن است به طور بالقوه سالم تر باشند که تا اواخر 80 سالگی زنده مانده اند، و یا شاید به دلیل داشتن تجربه ی بیشتر در مدیریت دیابت، توضیح داده شود.

برای افراد مسن با سلامت ضعیف دهان و دندان و مبتلا به دیابت، محققان بر اهمیت معاینات منظم دندانپزشکی، پیروی از درمان دیابت و خود مراقبتی برای کنترل سطح قند خون، و غربالگری های شناختی در مراکز مراقبت های اولیه، تاکید کردند.

دکتر Wu، گفت: دسترسی به مراقبت های دندانی برای افراد مسن - به ویژه افراد مبتلا به دیابت - بسیار مهم است و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی باید به بیماران خود در مورد ارتباط بین سلامت دهان و توانایی های شناخت و زوال عقل آموزش دهند.

منبع:

B. Wu et al, Diabetes, Edentulism, and Cognitive Decline: A 12-Year Prospective Analysis, Journal of Dental Research (2023). DOI: 10.1177/00220345231155825

https://medicalxpress.com/news/2023-03-diabetes-tooth-loss-worsen-cognitive.html